Afgelopen maand bracht de post mij op een zaterdag het nieuwste boek van Ton Jansen, vooral bekend als vertaler en uitgever van het werk van de grote russische filosoof Vladimir Solovjov. Met dit boek begeeft hij zich echter op een wat ander gebied. Zoals de titel De sleutel ligt in Washington al zegt gaat het boek namelijk over de oorlog in Oekraïne. Het boek ziet er erg mooi uit, met een mooie blauwe kaft en gele letters, in de kleuren van de oekraïense vlag, en een foto van de witte koepel van het Capitool in Washington tegen een stralend blauwe lucht, met op de voorgrond een wapperende rood-wit-blauwe amerikaanse vlag.
Gefascineerd heb ik bijna de hele zondag in het boek gelezen. De inhoud van het boek was voor mij een verademing, zoveel herkende ik erin, dingen die je op radio en tv niet hoort en in de kranten niet leest, maar die zo belangrijk zijn om deze vreselijke oorlog te kunnen begrijpen. Daarom wil ik graag via deze nieuwsbrief zoveel mogelijk mensen op dit belangrijke boek attenderen. Onderstaande bespreking die Jelle van der Schuit uit Zoetermeer speciaal voor onze Nieuwsbrief schreef, geeft in het kort een overzicht van de inhoud van dit belangwekkende boek. Hoe meer mensen dit boek lezen, hoe beter, want zolang we niet begrijpen waar het in deze oorlog om draait zijn we weerloos overgeleverd aan wat de media ons voorschotelen.
--- Marie Thérèse ter Haar
Recensie van Jelle van der Schuit
“De sleutel ligt in Washington. Achtergronden van de oorlog in Oekraïne en blik op de toekomst van Europa. Een oproep tot bezinning” van Ton Jansen (2023 Palladion Rotterdam)
De oorlog in Oekraïne woekert nog steeds voort, een einde lijkt ver weg. De gevestigde media getuigen van eenzijdige beeldvorming: voor Ton Jansen reden om in de pen te klimmen. Poetin geldt als de grote schuldige en agressor. Vandaar dat Oekraïne met wapens wordt ondersteund en vandaar het ontbreken van een vredesinitiatief. Ton Jansen constateert dat weliswaar Poetin verantwoordelijk is, maar zeker niet als enige: ook westerse instanties (VS, EU en de NAVO) hebben bijgedragen aan het ontstaan van deze oorlog. De VS deed in 1991 de belofte dat de NAVO niet zou worden uitgebreid naar het oosten. De NAVO is echter in de afgelopen decennia juist sterk uitgebreid met vele landen tot aan de grenzen van Rusland. Poetin voelt zich door het westen verraden en ziet de amerikaanse geopolitiek als grote bedreiging voor zijn land.
Is er een uitweg mogelijk? Europa betoont zich de slippendrager van de VS. Wordt het niet tijd voor zelfstandigheid: Europa als neutrale buffer tussen oost en west? Ook Oekraïne zelf is gebaat bij neutraliteit vanwege de van oudsher bestaande tegenstelling tussen westers en russisch georiënteerde delen. Dit heeft ook te maken met het probleem van het vreedzaam samenleven van minderheden. Ton Jansen laat zien dat de oplossing voor dit probleem niet moet worden gezocht in het verlenen van staatkundige autonomie, maar in decentralisatie, waarbij minderheden de vrijheid krijgen om bijvoorbeeld hun eigen onderwijs in te richten, hun eigen taal te spreken enz. Rudolf Steiner heeft deze oplossing al in 1917 naar voren gebracht als onderdeel van wat hij de driegeleding van het sociale organisme noemt.
Dit boek toont de andere kant van de Oekraïne-oorlog en wel vanuit gedegen onderzoek. Ook wordt een alternatief geschetst voor de huidige doodlopende ontwikkeling. Ik heb dit goed geschreven boek met veel plezier gelezen!
