Beschrijving
Deze lezing maakt onderdeel uit van de Cursus: Grenslanden van Rusland
‘De ineenstorting van de Sovjet-Unie was de grootste politieke ramp van de 20e eeuw.‘
Vladimir Poetin (geb. 1952), Russisch politicus
Baltische landen (Estland, Letland, Litouwen), incl. Kaliningrad
De Baltische landen zijn de koplopers van de nieuwe Oost-Europese landen. Wat weten we eigenlijk van dit drietal nieuwe EU-landen, ook wel de Baltische Tijgers genoemd? Slechts weinig westerlingen weten hoezeer deze landen zijn overheerst, met een dramatisch dieptepunt in de 20e eeuw. Door deze geschiedenis is het des te opvallender hoe deze landen vandaag de dag functioneren.
Oekraïne, de Krim en Belarus (Wit-Rusland)
Horen deze landen wel of niet bij Europa? Wit-Rusland heeft een geweldige geografische ligging, maar wordt geregeerd door ‘de laatste dictator van Europa’, Aleksandr Loekasjenko. Oekraïne kwam in 2004 volop in het nieuws toen daar als gevolg van stemfraude de Oranjerevolutie uitbrak. Wat is er van de verwachtingen van toen uitgekomen? Hoeveel spanning veroorzaakt de pro-Europese houding van toen en nu met de nog altijd sterke pro-Russische gevoelens?
Kaukasische landen (Armenië, Georgië, Azerbeidzjan)
De drie onafhankelijke Kaukasische landen, Georgië, Armenië en Azerbeidzjan, zijn parels op zich, maar de politieke situatie is er verre van stabiel. Deze lezing geeft inzicht in de wirwar van staatjes, waarbij uiteraard ook Abchazië, Ossetië en Tsjetsjenië ter sprake zullen komen. In dit gebied heeft de EU zich flink vergaloppeerd door te aan te nemen dat de wetten van democratie en vrije markt zich ‘vanzelf’ zouden ontwikkelen.
Centraal-Aziatische landen (Tadzjikistan, Kazachstan, Oezbekistan, Turkmenistan, Kirgistan)
De vijf Centraal-Aziatische landen zijn de moeite waard om beter te leren kennen. Wat schoonheid en duizend-en-een-nachtsfeer betreft spant Oezbekistan de kroon. Tijdens de lezing krijgt u een kort historisch overzicht van de cultuur en de geschiedenis van deze landen, met daaraan gekoppeld de huidige situatie. Boeddhisten, sjamanen, hindoeïsten, orthodoxen, christenen, joden en islamieten leven er door elkaar, wat in het ene land beter gaat dan in het andere.
Programma cursus
- lezing 1: Baltische landen: Estland, Letland, Litouwen en Kaliningrad, tussen Oost en West
- lezing 2: Belarus (Wit-Rusland)
- lezing 3: Kaukasische landen (Armenië, Georgië, Azerbeidzjan)
- lezing 4: Centraal-Aziatische landen (Tadzjikistan, Kazachstan, Oezbekistan, Turkmenistan, Kirgistan)
Meer informatie
- Reacties op de cursus ‘Grenslanden van Rusland’
Lezing: Belarus (Wit-Rusland) – heden en verleden
Belarus (Wit-Rusland), heden en verleden
Als je vanuit Nederland over de A1 naar het Oosten rijdt, dan zie je Berlijn, Warschau en Minsk, de hoofdstad van Belarus, oftewel Wit-Rusland. In het overwegend agrarische land wonen ca. 9,5 miljoen inwoners die van oudsher verbonden zijn met hun Russische buren. Eeuwenoude handelsbelangen met Europa speelden een rol, de cyrillische taal of de bufferstaat als voorpost van het Russische keizerrijk waren weer belangrijk voor Rusland. In de communistische tijd was Wit-Rusland onderdeel van de USSR.
Tweede Wereldoorlog
In de Tweede Wereldoorlog is Belarus het meest zwaar getroffen land ter wereld. Van de in 1939 10,2 miljoen inwoners verloor een kwart van de bevolking het leven en werden 209 steden en 9200 dorpen met de grond gelijkgemaakt.
Strategische ligging van Belarus
Na de ineenstorting van de Sovjetunie is Belarus het enige land van de voormalige Sovjetrepublieken dat niet voor de shocktherapie kiest. Dit is een belangrijke reden waarom er nog veel staatsbedrijven zijn, die lang niet altijd slecht functioneren. Het land heeft lage werkloosheidcijfers en de Slavische saamhorigheid wordt hier nog veel geprezen. Door de ligging tussen de Europese Unie en Rusland zijn er veel mogelijkheden voor het land, maar is het ook kwetsbaar.
Actuele vraagstukken
De laatste jaren zijn er demonstraties tegen de regering van president Loekasjenko. Wat zijn de achtergronden van de protesten? Is de Westerse berichtgeving voldoende objectief om de Wit-Russen te begrijpen? Hoe is de sfeer in andere grote steden als Brest, Pinsk, Vitebsk, Borizov of Gomel? Hoe kijken jongeren, hun ouders of grootouders tegen de huidige situatie en de toekomst aan? Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen met Rusland? En met het Westen? Kan het land een brugfunctie krijgen? Dat is slechts een greep uit de onderwerpen die in deze lezing aan de orde komen.
Spreker
Ruslanddeskundige en Oost-Europadeskundige drs. Marie-Thérèse ter Haar.
Locatie: Rusland & Oost-Europa Academie, Rijnkade 4, 6811 HA Arnhem
Zaal open: 20 minuten voor aanvang lezing
Bereikbaarheid: openbaar vervoer en parkeren
Prijs: € 17,50 (incl. koffie/thee)
Op vertoon van de studentenpas krijgen studenten € 7,50 korting. Vooraf aanmelden per e-mail met een copie van de studentenpas verplicht. U ontvangt dan een kortingscode per mail.
