Beschrijving
Deze lezing maakt onderdeel uit van de Cursus: Grenslanden van Rusland
‘De ineenstorting van de Sovjet-Unie was de grootste politieke ramp van de 20e eeuw.‘
Vladimir Poetin (geb. 1952), Russisch politicus
Baltische landen (Estland, Letland, Litouwen), incl. Kaliningrad
De Baltische landen zijn de koplopers van de nieuwe Oost-Europese landen. Wat weten we eigenlijk van dit drietal nieuwe EU-landen, ook wel de Baltische Tijgers genoemd? Slechts weinig westerlingen weten hoezeer deze landen zijn overheerst, met een dramatisch dieptepunt in de 20e eeuw. Door deze geschiedenis is het des te opvallender hoe deze landen vandaag de dag functioneren.
Oekraïne, de Krim en Belarus (Wit-Rusland)
Horen deze landen wel of niet bij Europa? Wit-Rusland heeft een geweldige geografische ligging, maar wordt geregeerd door ‘de laatste dictator van Europa’, Aleksandr Loekasjenko. Oekraïne kwam in 2004 volop in het nieuws toen daar als gevolg van stemfraude de Oranjerevolutie uitbrak. Wat is er van de verwachtingen van toen uitgekomen? Hoeveel spanning veroorzaakt de pro-Europese houding van toen en nu met de nog altijd sterke pro-Russische gevoelens?
Kaukasische landen (Armenië, Georgië, Azerbeidzjan)
De drie onafhankelijke Kaukasische landen, Georgië, Armenië en Azerbeidzjan, zijn parels op zich, maar de politieke situatie is er verre van stabiel. Deze lezing geeft inzicht in de wirwar van staatjes, waarbij uiteraard ook Abchazië, Ossetië en Tsjetsjenië ter sprake zullen komen. In dit gebied heeft de EU zich flink vergaloppeerd door te aan te nemen dat de wetten van democratie en vrije markt zich ‘vanzelf’ zouden ontwikkelen.
Centraal-Aziatische landen (Tadzjikistan, Kazachstan, Oezbekistan, Turkmenistan, Kirgistan)
De vijf Centraal-Aziatische landen zijn de moeite waard om beter te leren kennen. Wat schoonheid en duizend-en-een-nachtsfeer betreft spant Oezbekistan de kroon. Tijdens de lezing krijgt u een kort historisch overzicht van de cultuur en de geschiedenis van deze landen, met daaraan gekoppeld de huidige situatie. Boeddhisten, sjamanen, hindoeïsten, orthodoxen, christenen, joden en islamieten leven er door elkaar, wat in het ene land beter gaat dan in het andere.
Programma cursus
- lezing 1: Baltische landen: Estland, Letland, Litouwen en Kaliningrad, tussen Oost en West
- lezing 2: Belarus (Wit-Rusland)
- lezing 3: Kaukasische landen (Armenië, Georgië, Azerbeidzjan)
- lezing 4: Centraal-Aziatische landen (Tadzjikistan, Kazachstan, Oezbekistan, Turkmenistan, Kirgistan)
Meer informatie
- Reacties op de cursus ‘Grenslanden van Rusland’
Lezing: Estland, Letland, Litouwen en Kaliningrad – Van onderdrukking tot vrijheid
Geschiedenis van de Baltische Landen
We zien ze als de Baltische Landen, maar hoe verschillend zijn Estland, Letland en Litouwen. Eeuwenlang zijn deze landen een speelbal van diverse overheersers geweest. Slechts een korte periode, van 1920 tot 1940, zijn de landen onafhankelijk. Sinds 1990 zijn ze dat opnieuw en inmiddels zijn de landen toegetreden tot de Europese Unie. De Baltische landen hebben elk een eigen geschiedenis. De Esten oriënteerden zich vanouds op Finland en Zweden, de Letten op Duitsland en de Litouwers op Polen. Dit is zowel aan het stedenschoon als op culinair gebied goed te merken.
Estland
Estland is het kleinste van de drie Baltische Landen. Met name tijdens het Sovjettijdperk was Estland een geliefd toevluchtsoord voor mensen uit Rusland. Vandaag de dag bestaat nog steeds 26% van de Estse bevolking uit Russen.
Letland
Letland is een van de dunstbevolkte landen van de Europese Unie. Niettemin is de hoofdstad Riga, met 700.000 inwoners, een van de grootste steden van Noord-Europa. Net als Estland kent Letland een grote Russische minderheid: 27% van de bevolking.
Litouwen
Zo’n grote Russische minderheid als Estland en Letland kent Litouwen niet. 83% van de bevolking is Litouwer. Als voormalig machtig land is Litouwen erg op Polen gericht, mede omdat in Litouwen het rooms-katholieke geloof de belangrijkste religie is.
Spreker
Ruslanddeskundige en Oost-Europadeskundige drs. Marie-Thérèse ter Haar.
Meer informatie
- Kijk voor een voorproefje van dit onderwerp de video die is gemaakt naar aanleiding van een lezing van drs. Marie-Thérèse ter Haar voor de Uva (Universiteit van Amsterdam)
Locatie: Rusland & Oost-Europa Academie, Rijnkade 4, 6811 HA Arnhem
Zaal open: 20 minuten voor aanvang lezing
Bereikbaarheid: openbaar vervoer en parkeren
Prijs: € 17,50 (incl. koffie/thee)
Op vertoon van de studentenpas krijgen studenten € 7,50 korting. Vooraf aanmelden per e-mail met een copie van de studentenpas verplicht. U ontvangt dan een kortingscode per mail.
